Công dụng của sả và cách làm sả sấy

Để bảo quản sả lâu và dùng dần, sả sấy là phương pháp được nhiều người sử dụng. Sả là nguyên liệu quen thuộc trong đời sống, vừa là gia vị không thể thiếu trong các món ăn truyền thống vừa có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe và chữa được nhiều bệnh cho chúng ta. Chúng ta cùng tìm hiểu cách làm sả sấy đơn giản tại nhà mà ai cũng có thể thực hiện nhé.

Cây sả 

Cây sả (củ sả) với tên tiếng Anh là lemongrass. Sả còn được biết đến với tên khoa học là Cymbopogon citratus (L.) Pers, họ lúa (Poaceae).

Tính đến hiện nay, Sả có khoảng 55 loài khác nhau, trong đó tại Việt Nam có khoảng 15 loài, phổ biến nhất là sả chanh và sả java.

Sả là loài cỏ mọc lâu năm, thường mọc thành dạng bụi, cao khoảng 1 đến 1,5m, thân màu xanh trắng hoặc ngả tía, lá hẹp, dài, mép nhám, bẹ lá có sọc dọc, quấn vào nhau, hoa mọc thành chùm, không có cuống.

Cây sả có thể được thu hoạch vào bất kỳ thời gian nào trong năm.  Bộ phận có giá trị và cần thu hoạch là thân và lá sả.

Thành phần chủ yếu của sả là citral, geraniol và citronellol, có tác dụng sát khuẩn, giảm đau,… Ngoài ra, sả còn có hàm lượng các chất limonene, isopulegol, acid citronellic,…

Trong y học cổ truyền, cây sả có tên thuốc là hương mao hay hương thảo, có vị cay the, thơm, tính ấm được dùng trong các bài thuốc Đông y như lợi tiểu; thanh lọc cơ thể; giảm mệt mỏi; giảm viêm đau khớp

Ngoài ra, tác dụng của sả được ứng dụng rộng rãi như:

• Có hương thơm đặc trưng cùng vị cay nồng là gia vị không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống.
• Tính ấm của sả khô giúp trị các bệnh về dạ dày, ho, cảm mạo đồng thời làm ấm bụng, thông khí, tiêu đờm và ổn định tiêu hoá.
• Sát trùng ngoài da hiệu quả.
• Sả khô chứa nhiều chất Geraniol Citronella và Citronellol có tác dụng cải thiện chức năng hệ thần kinh, ngăn ngừa ung thư, điều trị rối loạn kinh nguyệt và đau bụng kinh ở chị em phụ nữ.
• Tăng cường năng lượng và giảm mệt mỏi.
• Tốt cho kiểm soát đường huyết và tim mạch.
• Áp dụng rộng rãi làm trà uống để làm đẹp.
• Sả sấy cũng được dùng nhiều trong ngành công nghiệp để loại bỏ nước từ các hợp chất hóa học hoặc dược phẩm để tạo ra các sản phẩm tinh thể hoặc bột.

Sả sấy khô có tác dụng gì?

Sả sấy khô có tác dụng gì?

Sả sấy khô là quá trình loại bỏ nước từ cây sả tươi để kéo dài thời gian bảo quản và duy trì chất lượng. Dù sả làm khô nhưng vẫn sẽ giữ lại được hương vị và dưỡng chất vốn có khi còn ở trạng thái tươi. Vì vậy, tác dụng của sả sấy khô dần trở thành “ứng cử viên” số 1 trong các phương pháp điều trị sức khoẻ sau:

1. Tốt cho hệ thần kinh

Bệnh Alzheimer và Parkinson là 2 chứng bệnh gây sụt giảm trí nhớ và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường nhật của bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu sử dụng sả sấy một cách hợp lý, sẽ có ích cho việc điều trị 2 căn bệnh trên. Ngoài ra, sả sấy còn giúp rất có lợi cho việc cải thiện hệ thần kinh, giảm và ngăn ngừa các triệu chứng run tay chân, căng thẳng, co giật,…

2. Hạ huyết áp

Theo các chuyên gia y học cho biết, 1 ly nước sả sẽ mang lại hiệu quả điều hòa tuần hoàn máu, từ đó giúp bạn ổn định huyết áp cũng như giảm các triệu chứng đi kèm với bệnh huyết áp cao như chóng mặt, mệt người,…

3. Có lợi cho hệ tiêu hóa

Sả sấy có tác dụng rất tốt trong việc kích thích và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Từ đó phòng ngừa và giảm các triệu chứng như đầy hơi, ăn không tiêu, nôn, tiêu chảy,…

4. Kháng viêm, tiêu viêm

Năm 2010, thông qua các nghiên cứu khoa học, sả sấy đã được chứng minh là có tác dụng hiệu quả trong việc kháng lại viêm nhiễm, giảm căng thẳng nhờ hàm lượng các chất chống oxy hóa bên trong.

5. Hạ nhiệt, hạ sốt

Nếu bạn gặp phải tình trạng nóng sốt, có thể thử ngâm sả sấy lọc lấy nước uống, đây là một mẹo dân gian chữa nóng, sốt rất hiệu quả và được nhiều người áp dụng.

6. Điều hòa kinh nguyệt

Sả sấy là một trong những tác dụng tuyệt vời của sả dành cho các chị em gặp các vấn đề về rối loạn kinh nguyệt cũng như bị đau bụng vào những ngày này.

Bạn chỉ cần lọc nước sả sấy hoặc đun nước sả tươi để uống sẽ có tác dụng giảm đau và điều hòa kinh nguyệt rất hiệu quả.

Ngoài ra, bạn cũng có thể thử pha một ít tinh dầu sả cùng bột tiêu đen để uống, đây cũng là một mẹo rất tốt cho những ngày đèn đỏ giúp giảm đau và giảm mệt mỏi.

7. Thải độc cho cơ thể

Sả sấy có công dụng giúp giải bớt độc tính trong cơ thể, đặc biệt là với các cơ quan nội tạng. Ngoài ra, khi say rượu, bạn có thể lấy sả sấy nấu với nước để uống. Biện pháp này giúp giải rượu nhanh chóng và giảm chóng mặt, nhức đầu.

8. Đẹp da, khỏe dáng

Tinh dầu sả đã quá quen thuộc với các chị em yêu làm đẹp. Không chỉ giúp sáng da, trị mụn mà sả còn hỗ trợ làm săn chắc cơ cho bạn nữa đấy. Bên cạnh đó, trà sả sấy có tính nhiệt sẽ giúp đốt cháy mỡ thừa, tăng cường trao đổi chất và tuần hoàn máu, từ đó giúp giảm cân hiệu quả.

9. Giảm tỷ lệ mắc ung thư

Theo một số nghiên cứu, thông qua việc sử dụng sả sấy đúng cách trong ăn uống, bạn có thể giảm bớt tỷ lệ mắc bệnh ung thư đấy.

Các chất chống oxy hóa trong sả sấy sẽ tương tác và trung hòa các gốc tự do, từ đó giúp ngăn ngừa sự xuất hiện của các tế bào ung thư mà không làm ảnh hưởng đến tế bào khác.

10. Cung cấp dưỡng chất

Bạn đừng nghĩ rằng 1 nhánh sả nhỏ thì có rất ít dưỡng chất nhé. Thực tế, sả chứa hàm lượng lớn các khoáng chất cần thiết cho cơ thể chúng ta đấy. Chỉ một bát nhỏ sả cũng có thể chứa đến 1/10 lượng sắt, magie, kali, kẽm, folate mà cơ thể cần. Riêng mangan bên trong sả đã nhiều hơn mức khuyến nghị 75%.

11. Tạo hương thơm dễ chịu

Sả sấy thường được sử dụng để gia tăng hương vị trong các món ăn cũng như thức uống hằng ngày. Không chỉ vậy, mùi hương của sả còn được sử dụng để tạo hương thơm cho xà phòng và vật dụng trang điểm.

Cách làm sả sấy khô

1. Nguyên liệu

Để làm sả sấy, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu và dụng cụ sau:

Thân sả (củ sả): 500 gram.

Nên chọn những củ sả có thân tròn và căng, không bị úa vàng. Sờ vào có cảm giác cứng, không héo và không bị dập nát.

Bóc xem phần ruột sả bên trong không bị đốm, lá không héo vàng là sả ngon.

Dao sắc, lò phơi, máy xay đa năng, rổ, thớt,…

2. Sơ chế

Cắt bỏ phần gốc và bóc lớp vỏ sần sùi bên ngoài, sau đó rửa sạch với nước, để vào rổ cho ráo nước.

Dùng dao và thớt cắt sả thành những khoanh tròn nhỏ vừa ăn.

3. Sấy khô

Cho phần sả đã cắt mỏng lên khay, dàn đều rồi cho vào lò sấy, đặt ở nhiệt độ 60 – 70 độ C trong vòng khoảng 5 – 6 tiếng đến khi sả khô và giòn, có mùi thơm thì lấy ra.

Nếu nhà bạn không có lò sấy, cũng có thể cho sả vào lò nướng ở nhiệt độ 80 độ C trong vòng khoảng 3 tiếng, sau đó tiếp tục để hở nắp lò trong 3 tiếng thì lấy ra.

Nếu không có lò sấy và lò nướng, bạn có thể phơi khô ở ngoài nắng, nên để trên tấm tôn nóng và chặn ở các đầu để sả không bị gió cuốn đi nhé. Phơi khô dưới nắng cho tới khi sả có màu vàng, giòn thì đem vào để cất trữ.

4. Bảo quản

Sau khi sả sấy khô, cho vào máy xay đa năng và xay nhuyễn.

Sả sấy khô có màu vàng, giòn và mùi rất thơm.

Cho sả sấy khô vào túi ni lông để bảo quản trong điều kiện thoáng mát để dùng dần hoặc để vào bình thủy tinh đậy kín nắp để bảo quản trong tủ lạnh.

Sả sấy khô bảo quản tối đa trong vòng 12 tháng, nếu trong quá trình sử dụng phát hiện sả bị ẩm mốc hoặc có nấm thì không nên dùng nữa, phải loại bỏ ngay để đảm bảo sức khỏe.

Cách sử dụng sả sấy khô

Sả sấy khô thường được dùng để làm gia vị cho các món ăn truyền thống như gà kho sả ớt, cá muối sả, bánh tráng sa tế sả. Ngoài ra, có thể sử dụng sả phơi khô để pha trà uống để làm đẹp và trị bệnh.

Sả sấy khô cũng là nguyên liệu không thể thiếu không các bài thuốc đông y để chữa tình trạng đầy bụng, các chứng ho, cảm sốt, giải độc và giúp tăng khả năng lưu thông tuần hoàn máu. Hoặc cũng có thể dùng làm đèn xông tạo mùi thơm để đuổi muỗi, rắn ra khỏi nhà.

Sả sấy khô có thể bảo quản được lâu, sử dụng tiện lợi và có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Cách phơi khô và chế biến sả cũng khá đơn giản nên các bạn có thể tự mình làm thử ở nhà. Các bạn có thể thử thực hiện theo các bước hướng dẫn ở trên, chúc các bạn thành công ngay từ lần thử đầu tiên nhé!

Bạn quan tâm và muốn tìm hiểu thêm về các sản rau củ quả sấy khô khác.